دربارۀ ساخت و ریشه‌شناسی چند فعل تالشی

نویسندگان

  • احمدرضا نظری چروده استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا
  • مهدی کارگر استادیار فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا
چکیده مقاله:

تالشی از گویش‌های ایرانی شمال غربی به شمار می­آید که در حاشیۀ دریای خزر رواج دارد. جستارِ پیشِ روی پس از اشاره­ای مختصر دربارۀ ساختِ فعل در تالشی، به بررسی ریشه‌شناختیِ 14 فعل از تالشی مرکزی پرداخته‌است. داده­های تحقیق و ضبط آنها براساس تلفظِ رایج در تالشی مرکزی است. در مدخلِ هر فعل، نخست ماده­های مضارع و ماضی تالشی آورده شده، سپس برپایة برابر یا همریشة واژه در دیگر گویش‌ها و زبان‌های ایرانی و نیز زبان‌های هندواروپایی، به ریشه­شناسی واژه و بازسازی صورت ایرانی باستان و هندواروپایی آغازین آن پرداخته شده‌است، سپس براساس شواهد موجود، ساختِ اشتقاقی فعل و دگرگونی‌های آواییِ انجام‌گرفته بر روی ماده­های آن توضیح داده شده، همچنین روندِ تحول تاریخی واج‌های تالشی در برخی از افعال منتخبِ این مقاله، از دورۀ ایرانی باستان تا ریختِ امروزین بررسی شده­است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فعل پیشوندی در تالشی

افعال پیشوندی در تالشی، با توجه به گوناگونی پیشوندهای فعلی، از گستردگی خاصّی برخوردارند. این گستردگی موجب شده است تا گویندگان این زبان بتوانند مفاهیم و جملات مختلف را با افعال مستقل بیان کنند. پیشوندهایی که همراه این افعال می آیند، در موقعیتهای گوناگون، بار معنایی متنوع و متعددی به آنها می بخشند. در این مقاله با تکیه بر شواهد متعدد، ابتدا افعال پیشوندی در تالشی گروه بندی و سپس معانی مختلف هر گرو...

متن کامل

ساخت مجهول در گویش تالشی ( سه سار )

مقاله حاضر به بررسی ساخت مجهول در گویش تالشی می پردازد .این گویش در مناطقی از گیلان رایج می باشد و به سه گونه مرکزی ، شمالی و جنوبی تقسیم بندی می شود. روش انجام این پژوهش میدانی و کتابخانه ای است. چون در آن داده های زبانی به صورت میدانی و از طریق مصاحبه با 30 گویشور بومی روستای سه سار جمع آوری شده است . در بخش چارچوب نظری این مقاله از آثار نوشتاری دیگر نویسندگان نیز استفاده می شود. گونه مورد بر...

متن کامل

ساخت واژگان خویشاوندی تالشی با رویکرد اجتماعی

واژه­های خویشاوندی از اساسی­ترین عناصر زبان­اند که به آنها از منظرهای گوناگون نگریسته­اند. در این جستار، ضمن گردآوری واژگان خویشاوندی تالشی جنوبی (شفت)، آنها را به بنیادی، ترکیبی، ناتنی و ساختگی بخش کرده­ایم. ساخت و ارجاعی یا خطابی بودن آنان را بررسیده­ و از ساختار زبانی راه به ساختار اجتماعی برده­ایم؛ استواری یا سستی پیوند خویشاوندی، ارجمندی و بی­ارجی، خوشایندی یا ناخوشایندی برخی خویشان، جنسیت...

متن کامل

توصیف فعل در گویش تالشی ماکلوان

تالشی شاخه ای از زبان های شمال غربی ایران است که در ایران و جمهوری آذربایجان به آن تکلم میشود. این زبان به سه شاخه تقسیم میشود شمالی، مرکزی و جنوبی. پژوهش حاضر از نوع همزمانی است چون به روند تغییر در طول تاریخ توجهی نشده است. روش پژوهش توصیفی است و به توصیف فعل در تالشی ماکلوان می پردازد. داده های این پژوهش از گویشوران بومی ماکلوان که مرکز بخش سردار جنگل فومن استان گیلان است، جمع آوری شده است. ...

15 صفحه اول

بررسی و تطبیق چند ضرب المثلِ تالشی و فارسی

بررسی و تطبیق کنایه­ ها و  ضرب­ المثل ­های دو زبان، راهی برای بازشناسی برخوردها و ارتباط فرهنگی دو ملت، در درازنای تاریخ است. از آنجا که کنایه­ ها و ضرب ­المثل­ ها، حامل حکمت و دانش هستند و تقریبأ ویژگی­ های زبانی را در خود به شکل پیشین نگاه می ­دارند، پس بررسی ضرب ­المثل­ های یک زبان و تطبیق آن­ها با زبانی دیگر پیشینۀ مشترک دو زبان و فرهنگ را برای ما روشن می­ کند. در این مقاله چند ضرب ­المثل ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 1

صفحات  169- 193

تاریخ انتشار 2016-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023